مقاله سفیدکهای پودری

مقاله سفیدکهای پودری

سفیدكهای پودری   The powdery mildews

سفیدكهای پودری احتمالاً متداول‌ترین، برجسته‌ترین و وسیع‌الانتشارترین بیماریهای گیاهی هستند كه به سادگی قابل تشخیص می‌باشند و به همه انواع گیاهان حمله می‌كنند. بارزترین مشخصه سفیدكهای پودری ظاهر شدن لكه‌ها و تكه‌های از كپكهای سفید رنگ و یا متمایل به خاكستری در سطح بخشهای جوان گیاه و یا در سرتاسر سطح برگها و سایر بخشهای سبز گیاه است.

در بخشهای آلوده پس بعد از گذشت مدتی اندامهای باردهی جنسی قارچ (كلیستوتسیوم‌ها ، Cleistothecium) ظاهر می‌شود. كلیستوتسیوم‌ها به اندازه نوك سوزن كوچك، كروی شكل و در ابتدا سفید و بعداً قهوه‌ای متمایل به زرد و نهایتاً تیره‌رنگ می‌شوند. این اندامها ممكن است به صورت انفرادی و یا دسته جمعی بر روی بافتهای آلوده تشكیل شوند.

سفیدكهای پودری عموماً در سطح بالای برگها دیده می‌شوند ولی آنها سطح زیرین برگها، ساقه‌ها و شاخه‌های جوان، جوانه‌ها، گلها و میوه‌های جوان را نیز آلوده می‌كنند.

قارچهای عوامل مولد سفیدكهای پودری پارازیتهای اجباری هستند و بنابراین در محیطهای كشت مصنوعی رشد نمی‌كنند. میسلیوم این قارچها فقط در سطح بافتهای گیاه رشد می‌كند و بافتهای گیاه توسط این میسلیوم‌ها مورد حمله قرار نمی‌گیرد و مواد غذایی را از طریق هوستوریومهایی كه توسط میسلیوم‌ها به درون سلولهای آوندی فرستاده می‌شود جذب می‌كنند.

بر روی میسلیوم‌ها كنیدیوفورهای كوتاهی تشكیل می‌گردد كه بر روی آن زنجیره‌ای از كنیدیهای مستطیلی، بیضی شكل و یا كروی كه توسط باد منتشر می‌گردند تولید می‌شود.

كلیستوتسیوم‌ها زمانی تشكیل می‌گردد كه شرایط محیطی نامساعد و یا قارچ از نظر تغذیه دچار مشكل شود در درون كلیستوتسیوم‌ها یك یا چند آسك ممكن است تشكیل گردد.

گرچه سفیدكهای پودری در شرایط اقلیمی گرم یا خنك و مرطوب بیماریهای شدیدی را به وجود می‌آورند اما در شرایط گرم و خشك متداول‌تر بوده و حتی منجر به آلودگیهای شدیدتری می‌گردند. اسپورهای این قارچها قادرند در صورت بالا بودن رطوبت نسبی هوا حتی بدون وجود لایه نازكی از آب در سطح بافتهای میزبان تلاش نمایند.

پس از ایجاد آلودگی میسلیوم به گسترش خود در سطح گیاه بدون توجه به رطوبت محیط ادامه می‌دهد. سفیدكهای پودری را بر روی انواع گیاهان زراعــی، زیــســتی ایجاد آلــودگی كرده و خسارتی كه به این گیاهان وارد می‌كنند تقریبـاً برابر مجــموع خســارتی اسـت كه از هر یك از بیماریهای این گیاهان ممكن است وارد آید.      

سفیدكهای پودری به ندرت میزبان خود را از پا در می‌آورند ولی مواد غذایی را از دسترس گیاه خارج نموده، باعث كاهش فتوسنتز می‌شوند. افزایش تنفس و تعرق، كاهش رشد گیاه و نهایتاً كاهش محصول می‌گردند.

كاهش محصول ناشی از خسارت سفیدكهای پودری گاهی ممكن است به 20 تا 40 درصد برسد. در میان انواع گیاهانی كه شدیداً توسط سفیدكهای پودری آلوده می‌شوند می‌توان به غلات از قبیل گندم و جو، گیاهان خانواده كدوئیان (Cucurbitaceae) به خصوص گرمك كدو و خیار، چغندر قند، توت فرنگی، شبدر و بسیاری از گیاهان زینتی از جمله رز، بگونیا و آزالیا؛ مو و بسیاری از درختان از جمله سیب و بلوط اشاره نمود.