پایان نامه رابطه اختلالات رفتاری کودکان با بهداشت روانی والدین

در ادامه ی این مقاله به معرفی پایان نامه روانشناسی با موضوع تحقیق بررسی رابطه اختلالات رفتاری کودکان با بهداشت روانی والدین می پردازیم و بخشهایی از متن تحقیق؛ جهت آشنایی قبل از دانلود، آورده میشود.

مقدمه: بی شک خانواده، نخستین و مهمترین آموزشگاه و پرورشگاه انسان به شمار می آید و یکی از نهادهای اصلی و مقدس هر جامعه است. این خانواده است که فرایند شدن انسان را از قوه به فعل فراهم می کند و تسهیل می سازد و پس از یک زمینه مناسب وراثتی، مهمترین و ضروری ترین نیاز برای رشد یک انسان محسوب می شود و از این نظر خانواده، حیاتی ترین نقش را به عهده دارد. حساس ترین ایام زندگی یک فرد در خانه، در خانواده و در دامن مادر سپری می شود. از این رو قابل تعجب نیست که ریشه اکثر مشکلات رفتاری و ناهنجاریهای عاطفی، اجتماعی و روانی را باید در خانواده جستجو کرد. فرار نوجوانان از خانه، پرخاشگری، بی اختیاری در نگهداری ادرار، ناخن جویدن، اعتیاد، بزهکاری، اضطراب و نظایر آن جلوه هایی از عدم آموزش و عدم برقراری رابطه درست با کودکان و نوجوانان است.

مطالعات گوناگون نشان داده اند مشکلات بهداشت روانی در کودکان و نوجوانان بیش از سایر اقشار جامعه مشاهده می شود. افسردگی، اضطراب، خودکشی، بزهکاری، مصرف مواد مخدر، شکست تحصیلی و ترک تحصیل از جمله مشکلاتی به شمار می آیند که در دوران کودکی و نوجوانی مشاهده می شود که ناشی از عوامل متعددی چون ژنتیک، اختلال های خانوادگی، تبعیض های اجتماعی، برخوردهای نامناسب افراد خانواده، مدرسه، اجتماع و مجموعه ای از عوامل.

کودک کافی است که عادی به دنیا بیاید و خانواده و محیطی مناسب در اختیارش باشد تا ببالد و رشد کند و به جایگاه ارزشمند خود برسد. اما زندگی خانوادگی، محیط اجتماعی، بهداشتی، آموزشی و فرهنگی بسیاری از مردم جهان چنان است که دستیابی به چنین مقصودی را دشوار و گاهی امکان ناپذیر می سازد. ما غالبا فرزندان خود را به دلیل خطاها و اختلال ها محکوم می کنیم، یا آنها را به باد ناسزا و تنبیه می گیریم و فراموش می کنیم به جای آن باید خطاها و ندانم کاریهای خودمان را دلیل بروز مشکلات آنها بدانیم.

اختلالات عاطفی-رفتاری، بویژه به سبب وضعیت نامتعادل و متحول زندگی خانوادگی و اجتماعی در یکی از دو دهه اخیر در کشور ما، بیش از هر زمان دیگری گریبانگیر گروههای وسیعی از کودکان شده است. نابسامانیهای خانوادگی، کمبود آموزشی و پرورشی و بهداشتی، جابجا شدن گروههای اجتماعی و فشارهای ناشی از آن، رشد نامعقول جمعیت، مهاجرتهای بی رویه، آوارگی، فقر و اعتیاد گسترده، دل آزردگی و افسردگی و پرخاشجویی و شکوه گیریهای حاصل از غیبت یا فقدان سرپرست در بسیاری از خانواده ها و... بسیاری از عوامل مهم دیگر سبب شده است که اختلالات عاطفی و رفتاری کودکان وسعت بی سابقه ای بیابد.

غیبت های طولانی پدران از خانه، ساعت های طولانی دوری مادران از خانواده تحولات و بحران های شدید اقتصادی و اجتماعی و از همه مهمتر کم رنگ شدن ارزشی های مذهبی و اخلاقی را باید عامل اصلی این بی ثباتی ها در خانواده دانست.

از آن جا که مادر اولین کسی است که نوزاد با او رابطه برقرار می کند، لذا مهم ترین نقش را در پرورش ویژگیهای روانی و عاطفی کودک به عهده دارد و کانون سلامتی یا بیماری محسوب می شود. تحقیقات نشان داده اند اختلالات رفتاری کودکان ارتباط تنگاتنگی با مشکلات روانی والدین دارد. هرچه مشکل روانی والدین شدیدتر باشد ظهور اختلال های رفتاری کودکان سریع تر خواهد بود.

مطالعات نشان داده اند که مشکلات رفتاری فرزندان با اختلال روان پزشکی والدین رابطه دارد.

اگر در خانواده شرایط و روابط ناسالم و منفی وجود داشته باشد، تأثیری بر روی فرزندان خواهد گذاشت و منش های عاطفی ناهنجاری در آن ها شکل خواهد گرفت. نقش های منفی از قبیل حسادت، پرخاشگری، احساس عدم امنیت، مضطرب، پرخاشگری، ناسازگاری و افسرده می گردد. لسلت ناسازگاری کودکان و نوجوانان را ناشی از شکست در دوران کودکی و در خلال دوران دلبستگی مادر می داند.

مطالعات لی و همکاران نشان داده که آسیب روانی مادر موجب اختلالات عاطفی هیجانی و مشکلات تحصیلی فرزندان می شود.

تحقیقات نشان داده اند که یکی از علل ابتلای به انواع اختلال های روانی و یکی از منابع آسیب روانی کودک ، در ماهیت تعامل آن ها با والدین شان بالاخص با والدین بیمار می باشد.

نتایج تحقیقات یافته های آماری نشان داد که : 61 درصد از مادران کودکان مبتلا به اختلال رفتاری هیجانی مشکوک به عدم سلامت روان هستند که این میزان برحسب اختلالات رفتاری کودکان متفاوت می باشد.

متأسفانه در مورد اختلالهای مربوط به کودکان مطالعات اندکی صورت گرفته است و اطلاعات موجود بیشتر براساس مطالعات انجام شده در مورد بزرگسالان است با توجه به اهمیت مطالب فوق پژوهشگر بر آن شد تا به بررسی این موضوع بپردازد.

بیان مسئله

تأثیر رفتار و طرز فکر والدین در شکل گیری و چگونگی رفتار کودکان از اهمیت اساسی برخوردار است. والدینی که رابطه مطلوب و درستی با فرزندان خویش دارند، موجب شادمانی، مسئولیت پذیری و تکامل شخصیتی فرزندان خود می شوند. از سوی دیگر، والدینی که رفتاری مطلوب و درستی با فرزندان خود ندارند باعث بروز انواع مشکلات رفتاری در آنان می شوند.

برای آنکه کودک به شکل سالم و هنجار رشد یابد بایستی در حد معقول نیازهای شخصیتی، روانی، فیزیکی و اجتماعی او ارضا شود. ناکامی در رفع این نیازها باعث مشکلات رفتاری، بزهکاری و ناشادی کودک می گردد و شرایط خانوادگی زمینه ساز این ناکامی هاست. از جمله این شرایط: خانواده های از هم پاشیده، طرد شدگی کودک، سخت گیری و محدودیت شدید، فقر و کمبودهای شخصی، عصبی بودن والدین، نبودن معیارهای صحیح اعتقادی و اخلاقی در خانواده و ... را می توان نام برد. در اکثر نظریه های روانشناسی رشد، چگونگی روابط کودک با اعضای خانواده و مخصوصاً ما در یکی از اساسی ترین عامل رشد شخصیت، شناخته شده است....

طبقه بندی اختلالات رفتاری کودکان

کوای و پیترسون اختلالات رفتاری را به شش دسته تقسیم کرده اند:

اختلالات سلوک: افراد مبتلا، مخرب، آزار دهنده، جنجال برانگیز، بد خلق و در پی جلب توجه و خودنمایی هستند.

پرخاشگری اجتماعی: سرقت، وفاداری به دوستان بزهکار، گریز از مدرسه و زیر پا گذاشتن ارزش های اخلاقی، اجتماعی و قانون از ویژگی های افراد مبتلا است.

مشکلات مربوط به توجه و ناپختگی:فراخنای توجه و تمرکز حواس افراد مبتلا بسیار اندک است. آن ها بدون فکر و پرسش های دیگران پاسخ میدهند، توجه آن ها به آسانی از تکلیفی که در حال انجام آن هستند منحرف می شود. سست، بی علاقه، کند و تنبل هستند.

اضطراب- گوشه گیری: افراد مبتلا به آسانی برآشفته می شوند ،حساس اند، احساسات آن ها به آسانی جریحه دار می شود و به طور کلی ترسو، مضطرب، افسرده و غمگین هستند.

رفتار روان نژندی: اظهار نظرهای دور از ذهن، صحبت های تکراری و نمایش رفتارهای عجیب و غریب از برجسته ترین ویژگی های افراد مبتلا است.

تحرک مفرط: افراد مبتلا خیلی کم استراحت می کنند، نمی توانند بدون جنب و جوش بنشینند، آرامش ندارند و بیش از حد پرحرفند.

ویژگی های بعضی از افراد نیز ممکن است در بیش از یک طبقه جای گیرد. برای مثال کودکی ممکن است هم دارای نقص توجه و هم اختلال سلوک باشد. در مورد اختلالات رفتاری وقوع یک یا چند مورد از موارد فوق قاعده است نه استثناء، چرا که تعداد افرادی که تنها یکی از اختلالات هیجانی- رفتاری را نشان دهند، بسیار اندک است. بنابراین کودکان ممکن است انواع اختلالات هیجانی- رفتاری را با شدت های متفاوت دارا باشند.

یکی دیگر از طبقه بندی ها، که مورد علاقه روان پزشکان و روان شناسان بالینی است، طبقه بندی تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) است که در نسخه DSM- IV- TR آن که در سال 2000 میلادی توسط انجمن روان پزشکان آمریکا ارائه شده است....

بهداشت روانی در خانواده

در شروع مطالب این مبحث، ابتدا به اهمیت خانواده اشاره شد. گفتیم که خانواده از زن و شوهر و تعدادی فرزند تشکیل می شود. اهمیت خانواده در این است که کودک را در شبکه ای از روابط عاطفی، اجتماعی، تاریخی و محیط زندگی خاص قرار می دهد. خانواده برای کودک میراث فرهنگی به ارمغان می آورد، این که گذشته ای دارد، باید طبق آداب و سنن خانواده و فرهنگ خود زندگی کند. خانواده کودک را وادار می کند که آداب معاشرت یاد بگیرد، برای خود ایدئولوژی خاصی داشته باشد و در صورت لزوم احساسات خود را بروز دهد یا پنهان نگهدارد. خانواده وظیفه دارد که نیازهای مادی و معنوی کودک یاد می دهد که چگونه باید رفتار کند و چگونه با اجتماع سازگار شود. همچنین خانواده یاد می دهد که زن و مرد نقشهای متفاوتی دارند و هر کس باید مطابق با جنس خود رفتار کند. خلاصه این که خانواده کودک را یک موجود اجتماعی بار می آورد و می دانیم که سازگاری با اجتماع اولین شرط بهداشت روانی است.

ارتباط با فرزند در اولین ساعات تولد نیز خیلی مهم است. متأسفانه در بیمارستانهای امروزی نوزادان را از مادران جدا نگه می دارند و مانع ایجاد روابط عاطفی بین آنها می شوند. مادران امروزی علیه این سنت به پا خواسته اند و بسیای از آنها دوست دارند در خانه وضع حمل کنند: در حضور شوهر، فرزندان، والدین و اطرافیان نزدیک. امروزه بر اهمیت رابطه پدر با فرزندان نیز بیشتر اهمیت داده می شود. فرزندانی که با پدر خود روابط عاطفی محکمی برقرار می کنند، کشتی می گیرند، به بازیهای جسمی و محرکهای بدنی اشتغال می ورزند، از نظر عاطفی بهتر رشد می کنند.

به مطلب دیگری که در این بخش اشاره شد، شکاف بین نسلها بود. گفتیم که اجتماع امروزی با واقعیت بسیار غم انگیزی رو به روست و آن بیگانگی بین نسلهاست. خانواده ها از این که نمی توانند با فرزندان خود روابط صمیمی و نزدیک داشته باشند ناراحت اند و گاهی واقعاً احساس می کنند که با فرزندان خود بیگانه اند. یکی از علتهای این بیگانگی احتمالاً گرفتاری بیش از حد والدین و نرسیدن آنها به فرزندان است. علت دیگر احتمالاً این باشد که برخی والدین خیال می کنند که رسیدن به فرزند، یعنی، فراهم آوردن نیازهای مادی آنها...

فهرست مطالب پایان نامه

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت موضوع پژوهش

اهداف تحقیق

اهداف اجتماعی

فرضیه های پژوهش

تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها

تعریف مفهومی لجبازی

تعریف عملیاتی لجبازی

پرخاشگری

تعریف مفهومی پرخاشگری

تعریف عملیاتی پرخاشگری

تعریف مفهومی اختلال سلوک

تعریف عملیاتی اختلال سلوک

تعریف مفهومی اضطراب

تعریف مفهومی افسردگی

تعریف عملیاتی افسردگی

تعریف مفهومی فوبی

تعریف مفهومی روان پریشی

تعریف عملیاتی روان پریشی

فصل دوم

پیشینه پژوهش

مقدمه

نیازهای کودک

تعریف اختلال رفتاری

اختلالات رفتاری کودکان

طبقه بندی اختلالات رفتاری کودکان

عوامل موثر بر بروز اختلالات رفتاری

عوامل بیولوژیک

عوامل بیوژنتیکی

عوامل محیطی

نقش والدین در اختلالات رفتاری کودک

ویژگی های افراد با اختلالات رفتاری

اختلال عاطفی

طبقه بندی مشکلات عاطفی

طبقه بندی اختلالهای روانی

هنجارهای اجتماعی فرهنگی

تفاوتهای مربوط به جنسیت

وضعیت روانی کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری

برخی تکنیکهای شناسایی کودکان مبتلا به مشکلات رفتاری

دسته بندی اختلالات رفتاری و تاثیر آنها در پیشرفت تحصیلی

مشکلات فرآیند آموزش اختلالات رفتاری

دوره های مختلف مطالعات همه گیر شناسی اختلالات رفتاری

همه گیرشناسی

بررسی پیشینه میزان شیوع اختلالات رفتاری کودکان در جهان و ایران

پیشینه میزان شیوع اختلالات رفتاری در جهان

پیشینه مطالعات همه گیر شناسی در ایران

پاره ای از تحقیقات انجام شده در ابطه با مشکلات رفتاری و پیشرفت

سبب شناسی اختلالات روانی

دیدگاه زیست شناختی

عوامل ژنتیک

مغز و دستگاه عصبی

عوامل عصبی غددی

دیدگاه روان پویشی

دیدگاه یادگیری (رفتاری)

به طور خلاصه از نظر رویکرد رفتاری

دیدگاه شناختی

دیدگاه انسانگرائی هستی گرائی

دیدگاه اجتماعی

نظریه های راجع به نقش خانواده

تعریف بهداشت روانی

سلامتی چیست؟

تعاریف بهداشت روانی بر اساس مکاتب مختلف روانشناسی

مکتب زیست گرایی

مکتب روانکاوی

مکتب انسان گرایی

سه سطح پیشگیری به منظور بهداشت روانی

پیشگیری اولیه، پیشگیری ثانویه، پیشگیری ثالثیه

اصول بهداشت روانی

پرورش دادن رفتارهای سالم تر و تأثیر آن بر بهداشت روانی

خواب و بهداشت روانی

سوء مصرف و وابستگی به مواد و تأثیر آن بر بهداشت روانی

تاریخچه بهداشت روانی

مختصری درباره تاریخچه بهداشت روانی در ایران

دیدگاهها و نظریه ها در بهداشت روانی

رویکرد نظریه کمال

رویکرد چند عاملی

مسایل اجتماعی و بهداشت روانی

استرس و بهداشت روانی

بهداشت روانی در سنین و مراحل مختلف رشد

بهداشت روانی در خانواده

اصول برقراری رابطه انسانی با کودک و نوجوان

بهداشت روانی در مدرسه

بهداشت روانی در محیط کار

بهداشت روانی در کودکان استثنایی

رابطه بهداشت روانی با یادگیری

بهداشت روانی و رسانه های گروهی

اندازه گیری های روانی و کاربرد آزمونهای روانی

روشهای درمان بیماریهای روانی

توصیه های بهداشت روانی

فصل سوم

روش پژوهش

مقدمه

جامعه آماری

نمونه و روش نمونه گیری

ابزار پژوهش

پرسشنامۀ سلامت روانی (SCL --R)

بعد شکایات جسمانی

بعد وسواس بی اختیاری

بعد حساسیت بین شخصی

بعد افسردگی

بعد اضطراب

بعد خصومت و پرخاشگری

بعد هراس اضطرابی

بعد افکار پارنوئیدی

بعد روان گسسته واری

بعد سوالاتی اضافی

نمره گذاری پرسشنامه Scl-R

اعتبار پرسشنامه Scl-R

رواییپرسشنامه Scl-R

ب) پرسشنامه علائم مرضی کودکان CSI-

گروه A اختلال کاستی توجه- بیش فعالی

اعتبار و رواییپرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-)

روش آماری

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

بخش اول : آمار توصیفی

پرخاشگری SCL

اضطراب SCL

افسردگی SCL

فوبی SCL

روان پریشی SCL

بخش دوم- آمار استنباطی

تفسیر فرضیه ها

جداول و نمودارها

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

محدودیت های پژوهش

پیشنهادات پژوهش

منابع فارسی