مقاله بافت تاریخی یزد

مقاله بافت تاریخی یزد

شهر های حاشیه کویر از جلوه ویژه ای برخوردارند، از یک سو پایدار – پویا و سازگار با محیط طبیعی و اجتماعی در بخش تاریخی شهر و از سوی دیگر رشد شتابان فضاهای شهری در بخش جدید از خصوصیات بارز این شهرهاست .

بافت تاریخی شهر یزد با دارا بودن مشکلاتی چون فرسودگی – عرض کم معابر – مهاجرت و... دارای نکات ظریف و مهمی است که مسله احیای آن بر سر دو راهی تخریب و مرمت قرار گرفته است .

آن چه مهم است یافتن تعادل بین این دو گزینه است که بیانگر نو گرایی و سنت گرایی است .

برای یافتن تعادل باید نارسایی ها و کاستی های ریشه ای را در زمینه های اجتماعی – اقتصادی عمل کردی و کالبدی بررسی کرد و برای آنها برنامه ریزی نمود .

وضع موجود:

شهر یزد از نظر تاریخی – اجتماعی – اقتصادی و دانشگاهی وظایف مهمی را در مقیاس ملی بر عهده دارد .

موقعیت مکانی این شهر و همچنین نقش های فوق الذکر موجب شده که چند شریان ارتباطی مهم کشور از این شهر عبور کند خصوصیات کالبدی – اجتماعی – آن را تحت تاثیر قرار دهند

روند توسعه و گسترش فعالیت ها در این شهر همواره تحولات توسعه کالبدی و افزایش جمعیت را به دنبال داشته است .

بی شک بافت تاریخی شهر یزد از این تغییر و تحولات به دور نبوده و از آن ها تاثیر یافته است .

از این رو شناخت بافت تاریخی شهر ضروری می باشد .

برای شناخت بافت تاریخی – بررسی های در چند مبحث اصلی که به شناخت قابلیت ها مرمت کمک نماید . انجام پذیرفته است  

ابتدا تاریخچه – سیر تحولات و توسعه آن بعنوان  یک گام ضروری از شناخت بررسی شده است .

سپس ساختار مدیریت شهری مطالعه و برای شناخت دقیق تر ویژگی های طبیعی – اجتماعی  و کالبدی بافت تاریخی و محلات بررسی شده اند

تاریخچه :

استان یزد بخصوص شهر یزد با برخورداری از ارزش های معماری و سنتی شهرهای حاشیه کویری و نیز از آنجا که مجموعه ای از آثار و بناهای تاریخی را در خود جای داده است در بین شهر های ایران حائز اهمیت می باشد .

در واقع یزد را می توان نماد شهر های کویری ایران دانست .

اهمیت تاریخی این شهر با بررسی مشخصات کلی آن بیش تر روشن میشود .

مدیریت بافت تاریخی

سازمان های اداره كننده امور شهری متفاوت هستند و در سه بخش دولتی، نیمه دولتی و مردمی فعالیت دارند. سازمان های دولتی فعال در مدیریت امور شهری یزد شامل استانداری، سازمان مسكن و شهرسازی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی و نیمه دولتی شامل شهرداری و در بخش مردمی شورای اسلامی شهر است كه نقش مؤثری در مدیریت شهری دارد.

هدف این فصل شناخت سیستم مدیریت شهری در شهر و بافت تاریخی شهر یزد است تا در نهایت بتوان در تدوین اهداف و مشكلات از آن استفاده نمود.

....

خلاصه

مدیریت شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیرپذیر از عاملان تصمیم گیری و اسناد و ابزار سیستم تصمیم گیری است. عاملان تصمیم گیری شامل بخش دولتی (استانداری، سازمان مسكن و شهرسازی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی)، نیمه دولتی (شهرداری یزد و بافت تاریخی) و خصوصی (شورای اسلامی شهر) است.

اسناد و ابزار سیستم تصمیم گیری شامل سند توسعه شهر یزد، سند تفصیلی شهر یزد و سند تفصیلی بافت تاریخی است. همچنین مطالعات پراكنده كه توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و شركت مسكن سازان انجام شده نیز دارای اهمیت است.

...

ویژگی های جغرافیایی

یزد به لحاظ قرار گرفتن در آب و هوای گرم و خشك ، پهنه های كویری و قرارگیری در معرض ورزش بادهای گرم و سوزان با نارسایی های جدی طبیعی و محدودیت استعدادهای زیست محیطی روبه روست. برنامه ریزی های انجام شده در زمینه رشد و توسعه شهری، ساخت و سازها و تمركز جمعیت و صنایع تاكنون انجام شده فاقد هماهنگی های لازم با قابلیت ها و استعدادهای طبیعی یزد بوده است. هر منطقه دارای شرایط طبیعی و سیستم اكولوژیكی خاص خود و قابلیت های زیست محیطی متفاوت در رابطه با رشد و توسعه است. این قابلیت ها به عوامل آب و هوایی، منابع آب، منابع خاك، پوشش گیاهی كه به عنوان اساس زیست و بستر حیات انسان عمل می كنند، بستگی دارد. عامل دیگر كه در برقراری تعادل از اهمیت ویژه ای برخوردار است نحوه برخورد با طبیعت و میزان بهره گیری انسان از منابع طبیعی زیستی است. در شرایط آب و هوایی به ویژه خشك كه میزان نزولات جوی سالانه به كمتر از 250 سالانه میلی متر می رسد، منابع طبیعی به شدت حساس، آسیب پذیر و با تهدید مداوم ظهور و پیشروی كویر رو به رو هستند. با این حال با توجه به اهمیت ساختار طبیعی و ساختار زمین شناسی در برنامه ریزی شهری و طراحی متناسب با وضعیت تكنونیكی و نیز طراحی اقلیمی شهرها در رابطه با بهره گیری از حداكثر شرایط آسایش، وضعیت زمین شناسی و لرزه زمین ساخت و نیز اقلیم و معماری گسترده ی شهر مورد مطالعه قرار می گیرد.